Nawet najładniejsze płytki szybko tracą swój urok, gdy między nimi pojawiają się ciemne, tłuste lub zielonkawe przebarwienia. To fugi są najsłabszym punktem okładzin ceramicznych – chłoną wodę, kurz, oleje i są podatne na rozwój pleśni. Brak odpowiedniego zabezpieczenia prowadzi do trwałych zabrudzeń, nieprzyjemnego zapachu i konieczności czasochłonnego czyszczenia. Jak skutecznie chronić fugi przed brudem i grzybem, by zachowały swoją estetykę i funkcjonalność przez długie lata?
Dlaczego fugi tak łatwo chłoną wilgoć i brud?
Większość dostępnych na rynku fug, zwłaszcza cementowych, to materiały porowate, które nie są w pełni odporne na działanie wody, tłuszczu czy detergentów. Ich struktura przypomina gąbkę – nawet po wyschnięciu mogą wchłaniać wilgoć z powietrza i z powierzchni użytkowej. W miejscach takich jak kuchnia, łazienka czy balkon, gdzie para wodna, wilgoć i zabrudzenia są codziennością, taka właściwość staje się problematyczna. Porowata fuga stanowi idealne środowisko do rozwoju mikroorganizmów – zwłaszcza jeśli nie została zabezpieczona środkiem hydrofobowym lub nie była odpowiednio pielęgnowana po aplikacji. Im starsza i bardziej zużyta spoina, tym szybciej dochodzi do trwałych przebarwień i utraty szczelności.
Czy rodzaj zastosowanej fugi ma wpływ na jej odporność?
Zdecydowanie tak – właściwości hydrofobowe, odporność na ścieranie i rozwój mikroorganizmów zależą w dużej mierze od typu fugi. Standardowe fugi cementowe bez dodatków hydrofobowych są najbardziej podatne na nasiąkanie i zabrudzenia. Lepsze właściwości mają zaprawy cementowe modyfikowane polimerami, które tworzą warstwę bardziej zwartą i odporną na płyny. Fugi epoksydowe cechują się niemal całkowitą nieprzepuszczalnością i są odporne na chemikalia, dlatego stosuje się je w miejscach szczególnie narażonych – np. pod prysznicem, w kuchniach przemysłowych, basenach czy gabinetach medycznych. Jeśli zależy Ci na maksymalnej ochronie, wybór odpowiedniego typu fugi to pierwszy krok do eliminacji problemu zabrudzeń i grzyba.
Jakie preparaty zabezpieczają fugi po ułożeniu?
Na rynku dostępne są specjalistyczne impregnaty do fug, które tworzą na ich powierzchni cienką, niewidoczną warstwę ochronną. Środki te najczęściej bazują na silikonach, żywicach akrylowych lub związkach fluorowych, które wiążą się z powierzchnią cementu, nadając jej właściwości hydrofobowe. Taki impregnat skutecznie ogranicza wnikanie wody, tłuszczu i kurzu, a jednocześnie nie zmienia koloru spoiny. Aplikacja jest prosta – wystarczy czysta gąbka, pędzel lub aplikator, a całość schnie zazwyczaj w ciągu kilku godzin. Ważne jest, aby impregnat nakładać na fugi czyste, suche i utwardzone – najlepiej minimum 7 dni po fugowaniu. Regularna konserwacja co kilka lat pozwala utrzymać powierzchnię w dobrej kondycji bez potrzeby szorowania lub skuwania starych fug.
Jak zapobiec rozwojowi grzybów i pleśni w fugach?
Grzyby i pleśń rozwijają się tam, gdzie jest wilgoć, słaba wentylacja i materia organiczna – czyli dokładnie w spoinach łazienkowych, narożnikach pod prysznicem czy wokół zlewozmywaków. Aby ograniczyć ryzyko ich pojawienia się, należy zadbać o stały dopływ świeżego powietrza, dobrą wentylację mechaniczną oraz szybkie osuszanie powierzchni po każdym użyciu. Warto też stosować fugi zawierające środki biobójcze, które skutecznie hamują rozwój mikroorganizmów. Dodatkowym wsparciem są specjalne preparaty grzybobójcze w sprayu, które można stosować profilaktycznie raz w miesiącu, szczególnie w sezonie zimowym. Tam, gdzie wilgoć i osadzanie się pary wodnej są nieuniknione, absolutnym minimum jest zastosowanie elastycznych silikonów sanitarnych z dodatkiem antygrzybicznym w newralgicznych miejscach.
Szeroka oferta fug do płytek dostępna jest na https://www.bricoman.pl/kleje-i-chemia-do-plytek/fugi-i-silikony/mapei/
Co robić, jeśli fugi są już zabrudzone lub zaatakowane przez grzyb?
W przypadku lekkich zabrudzeń skuteczne mogą okazać się domowe metody czyszczenia – jak roztwór octu, sody oczyszczonej lub dedykowane środki do czyszczenia fug. Trudniejsze plamy wymagają preparatów chemicznych o silniejszym działaniu, zawierających chlor, tlen aktywny lub amoniak. Jeśli fuga zmieniła kolor, kruszy się lub pojawiła się na niej pleśń trudna do usunięcia, konieczne może być częściowe lub całkowite odnowienie spoin. Proces ten polega na usunięciu starej zaprawy fugowej przy pomocy specjalnych narzędzi – np. rylców, skrobaków lub mini szlifierek – i ponownym fugowaniu z zastosowaniem lepszego materiału. Niezależnie od metody, podstawą skutecznej renowacji jest dokładne osuszenie i odkażenie podłoża przed aplikacją nowej masy.
